Το 1948 (7 Μαρτίου) είναι σημαντική ημερομηνία για τη Ρόδο και όλα τα Δωδεκάνησα, γιατί έγινε η επίσημη τελετή της Ενσωμάτωσης.

Στις 3 του Απρίλη 1856, μια μέρα σαν και σήμερα πριν 161 χρόνια, μια έκρηξη συντάρασσε την πόλη της Ρόδου. Ψηλά απέναντι απο το Καστέλο, ο αφιερωμένος στον Αγ. Ιωάννη καθεδρικός ναός των Ιπποτών είχε τιναχτεί συνθέμελα στον αέρα, μαζί του και μεγάλο μέρος του παλατιού των Μεγάλων Μαγίστρων. Για τα αίτια της έκρηξης πρέπει να γυρίσουμε πίσω στην ιστορία. Το φθινόπωρο του 1521 η πολιορκία της Ρόδου απο τον Σουλεϊμάν τον Μεγαλοπρεπή έμπαινε στην τελευταία φάση της.

Οι Ιταλοί, το Δεκέμβριο του 1928, προ 90ετίας περίπου, ίδρυσαν στη Ρόδο την εταιρία: “Industria Ceramiche Artistica Rodia «Orientale», “I.CA.RO.” (χ), με σκοπό να αναπτύξουν εκ νέου την ανατολίτικη τέχνη, η οποία παλαιότερα ανθούσε στη Ρόδο.

Το σιντριβάνι του Ευαγγελισμού, έχει τη δική του ιστορία που χάνεται στα βάθη των αιώνων, φτάνει στο 1279 οπότε στήνεται στην πόλη Βιτέρμπο, βορειοδυτικά της Ρώμης και το αντίγραφό του, φτιάχνεται από Ιταλούς αρχιτέκτονες το 1911, βραβεύεται, κι αφού το αποκτά για λίγο Εβραίος συμβολαιογράφος και το τοποθετεί στο σπίτι του στην πόλη Παριόλι, μεταφέρεται στη Ρόδο! Από τότε στέκει περήφανα μπροστά στην εκκλησία του Ευαγγελισμού και παρά τη συρρίκνωση και τη… μη λειτουργία του με το πέρασμα των χρόνων, τη γοητεία του την ασκεί και με το παραπάνω. Την ιστορία του σιντριβανιού των λιονταριών, αφηγείται ο Σταύρος Γεωργαλλίδης, ερευνητής και συγγραφέας ο οποίος μας διαθέτει και πάλι το υπέροχο φωτογραφικό υλικό του που όμοιό του δεν έχει κανείς!

Τις πρωινές ώρες της 2-5-1945 ύστερα από νυχτερινή επιδρομή μονάδων των Άγγλων Συμμάχων και του Ιερού Λόχου, στις οχυρωμένες θέσεις των Γερμανών στο Μονόλιθο και στο νησί Αλιμιά, 45 Γερμανοί στρατιώτες σκοτώθηκαν και οι φωτιές στην περιοχή έκαιγαν για μέρες. Η επιδρομή που έγινε για την καταρράκωση του ηθικού των Γερμανών στρατιωτών που παρέμεναν εγκλωβισμένοι σε τέσσερα νησιά της Δωδεκανήσου, αφού η Γερμανία είχε χάσει τον πόλεμο, ονομάστηκε Επιχείρηση «ΤΕΝΤ» και είναι γνωστή ως η τελευταία πολεμική επιχείρηση στη Νότια Ευρώπη.

Σε ιστορικές πηγές και γραπτές μαρτυρίες βασίζονται όλα όσα παρατίθενται στη συνέχεια για τον Πανορμίτη και τη Μονή, μέσα στο μοναδικό πευκοδάσος του όρμου που έγινε γνωστό σ΄ όλο τον κόσμο, δίνοντας το όνομά του στον Αρχάγγελο Μιχαήλ. Ο χρόνος κατασκευής, οι δωρητές, οι εικασίες αλλά και οι πιθανότερες εκδοχές για τη λατρευτική εικόνα και όλα όσα σε εισάγουν σε μια διαφορετική πραγματικότητα έξω από τις συνθλίβουσες βιοτικές μέριμνες και τον σάλο του κόσμου, κατατίθενται από τον Θεόδωρο Παπαγεωργίου Δικηγόρο, τιμημένο με το οφφίκιο του Άρχοντα Δικαιοφύλακα του Οικουμενικού Πατριαρχείου.

Τα μυστικά και ο πλούτος της γλώσσας που παραμένει… μυστήριο, στο βιβλίο του κ. Φώτη Ψαρά με τίτλο "Η Αρχαγγελίτικη Γλώσσα" που εκδόθηκε πριν από λίγους μήνες και διατίθεται από τα Βιβλιοπωλεία Πολιτεία στην Αθήνα και Δένδρο στη Ρόδο.

1943 : Ο πόλεμος μαίνεται στη Μεσόγειο και φυσικά στο νοτιοανατολικό Αιγαίο. Οι συμμαχικές δυνάμεις μαζί με τους Ιερολοχίτες δίνουν σκληρό αγώνα στη θάλασσα και στα νησιά. Τα χτυπήματα που επιφέρουν στις εχθρικές δυνάμεις είναι καθοριστικά και καίρια. Και στον αγώνα αυτόν η Ρόδος αναλαμβάνει να διαδραματίσει ένα καθοριστικό ρόλο στον πόλεμο κατά των Γερμανών, ώστε να επιταχυνθεί το τέλος του πολέμου.

Οι εικόνες που ταξίδεψαν από το νησί μας σε όλη τη Μεσόγειο μετά την επικράτηση του Σουλεϊμάν και την ήττα των Ιπποτών. Βρήκαν στέγη στις εκκλησίες που έχτισαν οι Ροδίτες πρόσφυγες στη Μάλτα...

Τι κοινό έχουν ο πατέρας της Αστρονομίας,ο πολυμαθέστερος Έλληνας και ο πιο πολυνίκης αθλητής στην αρχαιότητα; Ηταν Ρόδιοι! Γράφει ο Κατσαράς Ν. Αλέξανδρος φιλόλογος

Χρόνια σκλαβιάς που ζαλίζουν το νου : 1/Κατάληψη από τον μαχαιροβγάλτη «Μεγαλοπρεπή» το έτος 1522 και μέχρι το 1912: ( 1912-1522= 390 χρόνια Σουλεϊμάν). 2/ Ιταλική Κατοχή από 1912 έως 1945.(1945-1912= 33 χρόνια σκλαβιάς στο Μουσολίνι, την αλησμόνητη εκείνη φάτσα). Σύνολον δυστυχίας και προσμονής για αναπνοή ελεύθερου αέρα , 423 χρόνια.

Ο κ. Σαδί Νασούχογλου, ρίχνει φως σε πτυχές της ιστορίας του νησιού Ο καθαρμός πριν την τέλεση της προσευχής, το πλύσιμο με νερό, ένας από τους βασικούς όρους της μουσουλμανικής θρησκείας… Αυτό υπήρξε μια από τις βασικότερες αιτίες της δημιουργίας πολλών κρηνών και σιντριβανιών στη Ρόδο κοντά σε τεμένη και τόπους λατρείας.

Συμπληρώθηκαν 70 χρόνια από την παράδοση της Δωδεκανήσου στις συμμαχικές δυνάμεις και τους Ιερολοχίτες. Στις 8 Μαΐου υπογράφτηκε στη Σύμη η υπογραφή της παράδοσης των νησιών από τον Γερμανό στρατηγό Όττο Βάγκενερ στον Άγγλο Τζέιμς Μόφφατ και στον διοικητή του Ιερού Λόχου συνταγματάρχη Χριστόδουλο Τσιγάντε. Την άλλη μέρα το πρωί ξεκίνησαν από τη Σύμη για τη Ρόδο οι αγγλικές δυνάμεις μαζί με τους Ιερολοχίτες. Ο αξέχαστος Γιώργος Βρούχος στο (αδημοσίευτο) ημερολόγιο του περιγράφει με συγκλονιστικό τρόπο τα γεγονότα των ημερών εκείνων στη Ρόδο μαζί με τις περιπέτειες του αδελφού του Κώστα Βρούχου και του Κωστή Σουλούνια που ήσαν κρατούμενοι από τους Γερμανούς. Ακόμη περιγράφει την πρώτη συνέλευση των Ροδιτών στο Βενετόκλειο Γυμνάσιο, αλλά και την αποθεωτική υποδοχή των ελευθερωτών από τους κατοίκους των νησιών.

Ήταν 12 ετών ο κ. Νίκος Πανηγύρης όταν χιλιάδες Ροδίτες ξεχύθηκαν στους δρόμους για να υποδεχτούν τους Εγγλέζους που έρχονταν για να τους απελευθερώσουν όπως πίστευαν τότε. Ήταν 9 Μαΐου του 1945, 70 χρόνια γίνονται μεθαύριο απ΄ την ημέρα που το αντιτορπιλικό άραξε στο λιμάνι της Ρόδου φέρνοντας Εγγλέζους ναύτες και Ιερολοχίτες Έλληνες τους οποίους ανέβασαν στους ώμους τους οι Ροδίτες νομίζοντας πως είχαν αποτινάξει από πάνω τους το ζυγό των κατακτητών.

Η προσπάθεια των ιταλών-φασιστών αφελληνισμού της Δωδ/σου Από τις αρχές του 1937, η ιταλική φασιστική διοίκηση, με Κυβερνήτη Δωδεκανήσου τον ακραίο ανθέλληνα δικτάτορα Ντε Βέκκι, εκτός των άλλων άμεσων ενεργειών της, άρχισε να παίρνει περισσότερα ασφυκτικά μέτρα ακόμη και για την πρόσληψη δωδεκανήσιων εργατών· ιδιαίτερα, όταν επρόκειτο για Υπηρεσίες που σχετίζονταν με το Δημόσιο ή, σε έργα υπό εργολάβο ιταλό-φασίστα.

Οι δρόμοι και οι πλατείες της πόλης της Ρόδου και τα ονόματα που τους έδωσαν Τούρκοι και Ιταλοί μέχρι που έγινε η απελευθέρωση της Δωδεκανήσου

Γράφει ο δημοσιογράφος ΓΙΩΡΓΟΣ ΖΑΧΑΡΙΑΔΗΣ Στις 7 Μαρτίου 1948 επίσημα τα νησιά μας ενσωματώνονται στον εθνικό κορμό, αφού προηγήθηκαν πολλοί αιώνες σκλαβιάς. Γιατί ,όμως ,γιορτάζουμε την 7η Μαρτίου ως επέτειο της Ενσωμάτωσης και όχι την 31η Μαρτίου 1947, που ήταν η μέρα κατά την οποία έγινε η υποστολή της βρετανικής σημαίας και η έπαρση της ελληνικής και ουσιαστικά ήταν και τέλος τα μακρόχρονης ξενικής κατοχής της Δωδεκανήσου;

Από την αυγήν χιλιάδες κόσμου, αντιπροσωπείαι από τα νησιά της Δωδεκανήσου, που παρ΄ όλην την κακοκαιρίαν κατέφθασαν εγκαίρως και διάφοροι αντιπρόσωποι από τας Αθήνας, είχαν όλοι πάρει από πολύ πρωί θέσιν εις τας πυκνάς μάζας κατά μήκος της οδού Ελευθερίας, εις τα παράθυρα και τας στέγας των γύρω κτιρίων, σ’ ένα φαντασμαγορικόν θέαμα με τας ποικιλοχρώμους ενδυμασίας, και το πλήθος των ελληνικών σημαιών που εκρατούσαν τα παιδιά.

Μικρό παιδί, στο Βενετόκλειο Γυμνάσιο, εντύπωση μας προξένησε, ομιλία του φιλολόγου καθηγητή Δημητρίου Κοτζιά, όταν ένα πρωινό, αντικαθιστώντας τον καθηγητή του μαθήματος, μας μίλησε για την 28η Οκτωβρίου 1940, για εκείνα τα δίσεκτα χρόνια και για τους Δωδεκανήσιους νέους, που αμέσως με την έναρξη του ελληνοϊταλικού πολέμου, έτρεξαν να καταταγούν ως εθελοντές για να πολεμήσουν τον κατακτητή. Μέχρι τότε δεν μπορούσαν να εκτελέσουν αυτό το ιερό καθήκον προς την πατρίδα, γιατί θεωρούνταν, στα χαρτιά, Ιταλοί υπήκοοι.

Η Villa de Vecchi πήρε το όνομά της από τον Ιταλό διοικητή Δωδεκανήσων κόμη Τσέζαρε Μάριο Ντε Βέκι. χτίστηκε στη άκρη ενός βράχου από τις ιταλικές Αρχές, το 1936. Εκεί, στο όρος Προφήτη Ηλία, το ιστορικό διώροφο κτίσμα συνολικής επιφανείας 757 τετραγωνικών μέτρων, στέκει αγέρωχα, προβάλλοντας μία επίμονη αντίσταση στη φθορά και τις λεηλασίες των τελευταίων δεκαετιών ..... Διαβάστε περισσότερα και δείτε το video......

Το ύφος μιας μέρας που ανέτειλε σε τούτο τον τόπο πριν 94 χρόνια. Ο αιθέρας μιας παμπάλαιας στιγμής που φτερούγισε κι εχάθη σαν άγγελος Κυρίου. Η φωνή μιας γυναίκας αλησμόνητης με τόση φρόνηση και με τόσο κόπο. Η σκιά μιας μορφής αδούλωτης ντυμένης στα μαύρα… που δροσίζει το μέλλον. Ένα τέλος αξέχαστο-μαρμαρωμένο καταμεσήμερο της 7ης ΑΠΡΙΛΙΟΥ του 1919.

Είναι ντοκουμέντο!... Σε ένα απλό χαρτί είναι γραμμένο το μενού του επίσημου γεύματος που παρέθεσε ο δήμαρχος Ροδίων Γαβριήλ Χαρίτος στις 7 Μαρτίου προς τιμήν των επισήμων για την Ενσωμάτωση της Δωδεκανήσου. Το γεύμα παρετέθη στις αίθουσες του ξενοδοχείου των «Ρόδων» στις 8.15 το βράδυ. Στις 10 το βράδυ μετά το γεύμα ακολούθησε δεξίωση στις αίθουσες και στους κήπους του ξενοδοχείου όπου ήταν καλεσμένος ο Ροδιακός λαός.

Μια σειρά γεγινότων από τον Σεπτέμβριο του 1943 έως τον Μαρτιο 1948 που οριοθετούν την πορεία προς την ολοκήρωση του μεγάλου εθνικού πόθου. Ένα εξαιρετικό video από το αρχείο ΜΑΡΤΥΡΙΕΣ της ΕΡΤ

Ομιλία του δημοσιογράφου και ιστορικού ερευνητή Κώστα Τσαλαχούρη σε εκδήλωση του Πολιτιστικού Συλλόγου Γυναικών Ρόδου, που έλαβε χώραν στις 2 Δεκεμβρίου 2012 Χωρίς λέξεις γλυκόηχες και στιλβωμένες, ανοίγουμε το βιβλίο της Ιστορίας της Ρόδου και γενικά της Δωδεκανήσου• ελάτε, μαζί να αρχίσουμε το ταξίδι μνήμης ή μάλλον τα στάδια μνήμης, των τελευταίων δύο αιώνων, των πιο δύσκολων που πέρασε αυτός ο τόπος, με λόγους λιτούς και συγκεκριμένους να σταθούμε σε ένα σημαντικό κεφάλαιο, στη Ροδίτισσα γυναίκα, στη Δωδεκανήσια, και να μιλήσουμε γι’ αυτήν και να πούμε αλήθειες και πρώτη, ασυζήτητη, ότι αυτό το θαύμα που βλέπουμε σήμερα εν πολλοίς, οφείλεται σ’ εκείνη. Την βλέπεις, την παρακολουθείς, χωρίς παρελθοντολογίες, και γράφεις ή αποτυπώνεις, την πραγματικότητα. Με λίγα λόγια είναι η αυθεντική εκφράστρια αυτών που έζησε ο τόπος μας.

Οι «Ιππότες της Ρόδου» όπως ονομάστηκαν, κράτησαν τη Ρόδο για δυο αιώνες και περισσότερο (1309-1522). Κατέλαβαν και τα γύρω νησιά Χάλκη, Σύμη, Τήλο, Κω, Κάλυμνο και Λέρο και στα χρόνια τους η Ρόδος αποτέλεσε προμαχώνα του χριστιανικού κόσμου ενάντια στην τουρκική πλημμυρίδα . Το καλοκαίρι του 1522 ο σουλτάνος Σουλεϊμάν ο Μεγαλοπρεπής πραγματοποιεί μεγάλη εκστρατεία κατά της Ρόδου. Οι Ιππότες βοηθούμενοι και από τον ντόπιο ελληνικό πληθυσμό αντιτάσσουν ηρωική αντίσταση, όμως στο τέλος αναγκάζονται να υποκύψουν λόγω της φθοράς των τειχών, της κατάχωσης της τάφρου και της έλλειψης κάθε επικουρίας από τις δυτικές δυνάμεις. Στις 23 Δεκεμβρίου 1521 υπογράφτηκε η συνθήκη παράδοσης. Οι Ιππότες βγήκαν και έφυγαν με τιμές και μαζί τους έφυγαν 4 -5.000 Ρόδιοι.

Καθηγητής της Πετρελαϊκής και Χημικής Μηχανικής στο πανεπιστήμιο της Καλιφόρνιας, μέλος της Ακαδημίας Μηχανικών των ΗΠΑ, χαρακτηρίζεται ως «ο διασημότερος ερευνητής παγκοσμίως»

Γράφει ο αρχιτέκτονας μηχανικός Αγαπητός Ξάνθης Μέσα σε ένα ανοιξιάτικο ουρανό γεμάτο από αστέρια το Παλάτι του Μεγάλου Μαγίστρου στην οδό Ιπποτών γέμισε από μελωδίες από την παρθενική εμφάνιση της Συμφωνικής Ορχήστρας Ρόδου. Ένα θέαμα, μια μυσταγωγία, ένα ταξίδι. Η νεοσύστατη Ορχήστρα με την πρωτοβουλία του Δ/ντή, Δημήτρη Χαλκιά μέθυσε το κοινό σε μουσικές των W.A. Mozart και J. Haydn.

Γράφει ο δημοσιογράφος Γιώργος Ζαχαριάδης Συμπληρώνονται τις μέρες αυτές 42 χρόνια από την κατεδάφιση του ιστορικού νυχτερινού κέντρου «Μπαμπούλας» . Ενός κέντρου που από την απελευθέρωση και μέχρι το Μάιο του 1972 που κατεδαφίστηκε, φιλοξένησε τις μεγαλύτερες φίρμες του ελληνικού λαϊκού τραγουδιού.

Η μεσαιωνική πόλη της Ρόδου αποτελεί μνημειακό αρχιτεκτονικό σύνολο παγκόσμιας ιστορικής σημασίας. Η αρχή της ιστορίας αυτής τοποθετείται χρονολογικά στα υστερωμινωικά και μυκηναϊκά χρόνια, όταν η Ρόδος αποτελούσε ενιαίο ισχυρό βασίλειο.

Ένας από τους πρωτεργάτες της ιδρύσεως της Δωδεκανησιακής Φάλαγγας, που αρχικά είχε ως σκοπό να πάρει μέρος σε ενδεχόμενες επιχειρήσεις για την απελευθέρωση της Δωδεκανήσου, ήταν και ο Ιωάννης Νικολάου Καζούλλης ο οποίος σκοτώθηκε από τους Γερμανούς μαχόμενος τον Απρίλιο του έτους 1944

Σε όποια γωνιά της Ελλάδας και αν σταθείς, όταν αναφέρεις ότι η καταγωγή σου είναι από την όμορφη Ρόδο, κάποιος θα βρεθεί να σε ρωτήσει από που προήρθε η φράση “Ιδού η Ρόδος, Ιδού και το πήδημα”; Και όλοι περιμένουν μια απάντηση σχετική με τη ξέφρενη ζωή που λαμβάνει χώρα κατά τους καλοκαιρινούς μήνες στο κοσμοπολίτικο νησί της Ρόδου.

Άγιος Φανούριος Ο προστάτης και πολιούχος της νήσου Ρόδου

Αρχ. Νεκταρίου Πόκια
Πηγή: «Η Οδός», Τριμηνιαίο Φυλλάδιο Ορθοδόξου Διδαχής, φύλλο 5, ΙΜΡ, 2007, σελ. 26-27